Een uitje om te vergeten

Mijn werkweek begint op dinsdag. Ik werk op een school voor kinderen die nieuw in Nederland zijn. Op het bord heb ik een bus getekend. We gaan volgende week op schoolreis en de kinderen moeten een eigen bijdrage van twee euro betalen. In de ramen van de bus heb ik de namen van de kinderen geschreven, die hebben betaald. De namen van de kinderen die nog niet hebben betaald, staan bij de bushalte. Er moeten nog drie kinderen in de bus.

Een van de kinderen betaalt voor haar en haar broertje. De klas stroomt vol en de kinderen zetten hun stoelen in een halve kring om het digibord. We beginnen de dag altijd met een powerpoint met veel nieuwe woorden. Ik leg elk woord zo goed mogelijk uit en vaak sta ik toneel te spelen om de woorden te duiden. Verder probeer ik ze uit te dagen om de woorden te gebruiken en in zinnen te praten. De woorden ‘bang zijn’ en ‘de angst’ komen voorbij. Ik speel alsof ik schrik van een spinnetje. Ik vraag of ze ook wel eens bang ergens voor zijn. De eerste zegt, dat ze ook bang is voor spinnen. De tweede is bang voor honden. ‘Heel erge bang, juf!’
‘Je bent heel erg bang voor honden’, herhaal ik. Ze knikt.
Dan volgt Hajar, een meisje dat meestal boos en chagrijnig kijkt: ‘Ik heel bang in Syrië. Hele bang, juf.’ Ik knik en luister als ze geestdriftig begint te vertellen. Met veel pauzes, omdat ze de woorden niet heeft om het aan mij te vertellen. Ze overlegt met haar buurvrouw en haar jongere zusje. Die helpen haar met woorden vinden. Ik begrijp niet alles, maar wat ik hoor is vreselijk. Er volgt een verhaal waarbij mensen ledematen moesten missen door schieten en bommen. Een naast familielid, die daar nog is en waar ze zich heel erg zorgen om maken. Dode kinderen, ouders, opa’s en oma’s. Ze hebben het allemaal gezien. Het kleine zusje vertelt ook, het ene moment lachend, dan weer met een bloedserieus gezicht.
De Arabisch sprekende kinderen volgen haar verhaal, omdat het deels in het Nederlands gaat en deels in het Arabisch. Gelukkig krijgen enkele andere kinderen van de klas er niet veel van mee. Ze hebben geen oorlog meegemaakt. Ik wil de kinderen de ruimte geven om hun verhaal kwijt te kunnen als ze er zelf mee komen, maar nu probeer ik te bedenken hoe ik de verhalenstroom weer kan stoppen. Het kan ook teveel worden.

Nadia steekt haar vinger op. ‘Waarom staat mijn naam daar?’
‘Je staat nog bij de bushalte, omdat je nog moet betalen.’
‘Oh.’
‘Wat dacht je? We gaan over wat leukers praten?’ (Ook Nadia komt uit Syrië)
Ze knikt en er speelt een lachje om haar mond.
Ik zeg: ‘Dat is een goed idee. Ik wil alleen nog één ding zeggen. Ik wil ‘sorry’ zeggen tegen Hajar, omdat ik soms aan Hajar vraag waarom ze toch weer zo boos kijkt. Jullie hebben dingen meegemaakt, die een kind en zelfs grote mensen niet moeten meemaken. Ik snap wel dat je niet de hele dag loopt te lachen. Sorry, Hajar.’ Hajar kijkt al sinds ik haar naam noemde naar beneden en slaat haar ogen even op naar mij. Haar gezicht licht even op en dan gaat het weer naar somber.
‘Geeft niet juf.’
‘Verder hoop ik dat jullie vanaf nu veilig zijn en dat je nooit meer hoeft te leven op een plek waar mensen op elkaar schieten en waar alles kapot gaat. Dat wil ik graag voor jullie.’
Er wordt instemmend geknikt. ‘Dank u, juf,’ zegt Hajar.
‘Ik wil dat ook,’ zegt Nadia. Ze loopt de kring uit naar de gang. Ik kijk haar na, maar vraag niets. Ze komt meteen weer de klas in. Ze geeft me twee euro.

Ik veeg haar naam weg bij de bushalte en schrijf Nadia in het raam van de bus.
Er gaat een gejuich op in de klas. Ik zeg: ‘Iedereen gaat mee!’
De kinderen zijn opgestaan en staan te springen en scanderen: ‘Iedereen gaat mee. Iedereen gaat mee!’
Ik denk dat de rest van de school het hoort, maar ik laat ze even lekker juichen.